Ngày xưa, có một ông đồ hai vợ. Cả hai bà vợ đều thông minh, hay chữ. Một đêm nọ, ông đồ đang nằm đọc sách thì ở buồng bên có tiếng ngâm:
Bây giờ sông nước lặng yên
Sào kia nhớ bến chống thuyền sang chơi.
Ông đồ lắng nghe bên gian chính: bà lớn đã ngủ yên. Chưa yên tâm, ông đồ hắng giọng thăm dò:
Sào thì nhớ bến ai ơi,
Cách đồn quan phủ không xuôi được đò.
Có tiếng cười khúc khích vang lên trong phòng chính. Ông đồ giật mình, thì ra bà lớn hãy còn thức. Bà buông hai câu:
Sông kia ai cấm ai dò,
Có xuôi thì nộp thuế đò mà xuôi.
Ông đồ coi như được phép xuôi sông nếu chịu nộp thuế, nhưng sức ông e không kham nổi “thuế” của bà lớn trước khi xuôi xuống bến. Ông đành tiếc rẻ mà ngâm:
Chẳng buôn chẳng bán thì thôi,
Nộp quan hết vốn còn xuôi nỗi gì!